0541 
HASTALIKLAR
Omurga Platinleme (Vida Rod Instrumantasyon) Ameliyatı
1-Platin ameliyatları kimlere yapılmaktadır?
Omurga kırıkları, bel kayması, ya da tümör veya enfeksiyon nedeni ile oluşan omurga çökmelerinde veya dar kanal nedeni ile ameliyatla fazla kemik kaldırılmışsa omurgaya destek vermek için yapılır.
2-Platinler vücuda zararlımıdır. MR çektirirken sorun olur mu?:
Platin değil aslında titanyum ağırlıklı, vücutta hiç yan etki yaratmayan ve bir ömür boyu kalabilen malzemeler kullanilir ve bunlar MR uyumludur. Ağırlıkları 100-150 gramı geçmez.
3-Platin ameliyatlarından neden insanlar çekiniyorlar?
Çünkü ehil ellerde yapılmadıklarında vahim sonuçlar yaratabilir. Omurlara gönderilen her vidanın dikey ve yatay planlarda belirlenmiş açıları vardır. Bu açılara uyulmazsa sinir dokusu zedelenebilir ve hasta girdiğinden kötü bir nörolojik tabloyla yani felçle çıkabilir. Bu ameliyatları kesinlikle bu işin uzmanları yapmalıdır
4-Kimler yapar bu ameliyatları?
Bu iş beyin ve sinir cerrahisinin işidir. Ortopedistlerden de uygulayanlar var ama ortopedistler daha çok skolyoz cerrahisine emek vermektedirler.
5-Kaç saat sürer, hasta kaç günde ayağa kalkar.?
3-4 saatlik ameliyatlardır. Sırtından platin konulmuşsa ertesi gün yürür. 1 haftada iyice dolanır hale gelir. Yandan açılıp omurların önünden platin takılmışsa (ki bu daha zordur, anterior yaklaşım denir) 4-5 günde yürür ve 10 günde dolanır hale gelir çünkü sağından solundan ilk 3 gün drenleri olacaktır.
6-Bu ameliyatla tamamen normal hayata dönebilir mi?
Hastaların futbol oynamasını beklemiyoruz ama bu kişiler isterlerse koşturabilir, eğilebilir veya zıplayabilir. Yani hareketler asla kısıtlanmamaktadır. Hatta eskisinden de sağlam olmaktadır.
7-Platinler çıkarılıyor mu?
Çıkarmaya gerek yoktur. Çünkü vücuda zararı yok. Çıkarmak takmaktan daha zor bir ameliyatı gerektirir. Eğer çubuklardan biri şans eseri kırılmış ve bu kırılma etine batıp acıtıyorsa çıkarılabilir. Vida kırılması vida boynundan olur zararlı değildir. Sanıldığının aksine sinirden uzak kemik giriş yerindedir..Zaten kaynama çoktan olmuşsa yerinde bırakılmalıdır. İlk 3 aylık dönemde kırılmışsa sistemdeki görevine göre bırakılır veya değiştirilir.. Platinleri takmadaki amaç, kırık ya da çökük omur konan kemik parçaları ile kaynayıncaya kadar geçecek 3-4 aylık sürede omurganın yükünü taşımak yani ona mekanik destek olmaktır. Bir kez kaynama olunca zaten yük kemiğe binecektir, platinler ikinci planda süs olarak kalacaktır.
8-Felçli bir hastaya 4 yıl sonra bile yeniden platin takma ameliyatı yapmayı düşünür müsünüz?. Faydası olur mu?
Eğer MR görüntülerinde omurilik ve sinirlere hala basan önemli miktarda kemik dokusu varsa kesinlikle düşünürüm çünkü bu kemikler kaldırıldıktan sonra bası kalkacağı için hastanın iyileşme süreci hızlanacaktır. Bu hastaları bir nevi dar kanal hastası gibi ele almak lazım. Burada yapılan ameliyat ölmüş liflere yönelik değildir. Sıkışıklıktan dolayı hala ölmemiş umut vaadeden ama devre dışı kalmış sinirleri rahatlatmaya yöneliktir.
9-Ameliyattan korkan hastalara ne tavsiye edersiniz?
Ameliyat olmamakla zaman içersinde satın alacağınız risk bizim ameliyatla size yükleyeceğimiz riskten çok daha büyüktür diyorum. Hak veriyorlar o zaman.
Spinal instrumantasyon tarihçesi
* 18 yy Hadra interspinöz telleme
* 1910 Lange spinöz proses telleme (-rod)
* 1911 Hıbbs ve Albee tibial kemik greft füzyonu
* 1946 Blount ve Schmidt CTLSO eks. immobilizasyon
* 1940 Wilson ilk internal fiksasyon
* 1944 King ilk pedikül vidası
* 1947 Harrington polio skolyozunda rod
* 1950 Schneider-Staufer dekompresif laminektomi
* 1955 Boucher oblik transfaset fiksasyon ve füzyon
* 1963 Roy-Camılle ve Judet-Louis vida-plak
* 1977 Magerl kısa segment fiksasyon- füzyon
* 1977 Dick vida-rod internal fiksasyon
* 1977 Moe ve Denis kavisli Harrington rod
* 1977 Edward sleeve eklemiş
* 1980 Stefee plak-vida VSP sistemi (versatile)
* Krag vida-rod vermont SP
* Kaneda posterior sistemler
* 1982 Luque rod ve sublaminar tel
* 1984 Dunn mobil segmentleri korumuş (kısa mesafe)
* Kostuik ve Kaneda anterior sistemler
* 1984 Cotrel Dubousset kanca rod vida
* 1989 Emin Alıcı
Spinal instrumantasyon (transpedikuler vida) amaçları
* Omurganın normal ağrısız, statik, dinamik ve koruyucu fonksiyonlarını düzenlemek
* Yeterli kanal dekompresyonu (rahatlama) ve redüksiyon(geri çekerek düzeltme) ile stabilizasyonu sağlamak
* omurga iyileşirken deformite, kısıtlılık ve ağrıya yol açmamak
* Erken mobilizasyon ve rehabilitasyon, bakım kolaylığı sağlamak
* Geç dönem defisitlerden korumak
* Füzyonu (kemik kaynaması) hızlandırmak,
* Fleksibl (esnek) olduğundan fleksiyon ve ekstansiyonu korumak
* Büyümeyi engellememek
* Sağlam posterior ark gerektirmemesi avantajdır
Dikkat edilecek konular
* Kemiğe bağlantı biçiminin etkinliği
* Anatomik varyasyonlara uyum yeteneği
* Uygulama ve çıkarma kolaylığı, emniyet sınırları genişliği
* Biolojik uyum
* Yapısal esneklik
* Uzun dönem stabilizasyon
* Giderek vertebraya yük bindirebilme yeteneği (osteopeniye yol açmamalı)
* Füzyon için eksternal destek gerektirmemeli
* Az komplikasyon ve geniş uygulama alanı
* Distraktör (gerici) veya kompresör (sıkıştırıcı) değil fiksatör (tespit edici) olmalı
* Stabilite (sağlamlık) için yumuşak dokulara yük bindirmemeli
* 3 planda da fiksasyon sağlayabilmeli
Kontrendikasyonlar
* kut veya kronik infeksiyonlar
* Kullanılan materyele intolerans
* osteoporosis,osteopenia, osteomyelitis gibi kemik hastalıkları
* Hastada ameliyatla kötüleşebilecek kötü medikal veya psikolojik durum
* D8 üstüne vida göndermemek gerek
* Kanal içi anomaliler (diastematomyeli vb)
* Pedikül anomalisi varsa